Làm việc với tình yêu

https://giaophanhatinh.com/lam-viec-voi-tinh-yeu.htdiocese

Cách ăn giúp người Nhật sống lâu và giữ dáng thon gọn

Những Phương Thuốc Bổ Dưỡng Cho Tâm Hồn

Quý vị và các bạn thân mến,

Nghỉ ngơi, cho đi và buông bỏ là ba phương thuốc bổ dưỡng có tác dụng chữa lành chúng ta khỏi những khổ đau, phiền não của cuộc sống. Hãy dành vài phút tĩnh lặng để tìm hiểu công dụng của ba bài thuốc mà vị thầy lương y nhân lành Giêsu đã truyền dạy chúng ta, với mong ước đem lại một cuộc sống an vui, hạnh phúc cho những ai tin nhận lời Ngài.

*Phương thuốc thứ nhất: Nghỉ ngơi

“Hãy lánh riêng ra đến một nơi thanh vắng mà nghỉ ngơi đôi chút. . .” (Mc 6; 31) Sau những bận rộn của công việc rao loan Tin Mừng, Chúa Giêsu đã mời gọi các môn đệ của người lánh riêng ra một nơi để nghỉ ngơi, lấy lại sức, nạp năng lượng cho hành trình sắp tới. Thực tế đã cho chúng ta câu trả lời rất rõ rằng: để theo đuổi một mục tiêu nào đó chúng ta sẵn sàng làm việc quần quật từ sáng sớm đến chiều tối mỗi ngày, liên tục bảy ngày mỗi tuần mà không lưu tâm đến sự nghỉ ngơi, dưỡng sức của cơ thể. Chúa mời gọi chúng ta, sau một ngày sống, chúng ta cần được ngồi xuống, hít thở nhẹ nhàng, cần có thời gian suy nghĩ các vấn đề của mình một cách mạch lạc, hữu lý nếu chúng ta thật sự mong muốn tìm kiếm những lợi ích thiết thực, lâu dài. Sự nghỉ ngơi có ý nghĩa thực sự khi chúng ta biết tìm đến bên Chúa, tức là giữa những bận rộn của cuộc sống mưu sinh hằng ngày, chúng ta biết gác lại những lo toan, chạy vạy để tìm sự tĩnh lặng cho tâm hồn. Luôn sống giây phút hiện tại trước sự hiện diện của Chúa để không bồn chồn, lo lắng, không giao động trước những bất trắc của cuộc đời, và biết hướng lòng lên cùng Chúa, thân thưa với Người về bản thân, gia đình, cuộc sống, những ý định, nhu cầu, nguyện ước của bản thân, của tha nhân, của Giáo hội, và xã hội hôm nay… “Hỡi những ai lao nhọc và gồng gánh nặng nề, hãy đến cùng Ta, Ta sẽ cho nghỉ ngơi, bồi dưỡng.”(Mt 11, 28)

* Phương thuốc thứ hai: Cho đi

Tùy thuộc vào môi trường sống, hoàn cảnh và tính cách mà mỗi chúng ta sẽ có định nghĩa riêng về hạnh phúc. Hạnh phúc có thể đến với ta ngay trong những điều bình dị nhất của cuộc sống, và đôi khi hạnh phúc chỉ đơn giản là lúc ta biết cho đi. Sự cho đi sẽ mang lại cho chúng ta nhiều điều quý giá và làm cho cuộc sống thêm tươi đẹp và ý nghĩa hơn, điều đó đã được thánh Phaxico Atssidi viết lên trong kinh Hòa bình như một lời xác tín rằng: “Chính lúc hiến thân là khi được nhận lãnh”. Hiến thân là cho đi một cách nhưng không như chính Chúa đã nêu gương cho chúng ta. Sự cho đi của Chúa không được đón nhận cách dễ dàng, ngay lập tức nhưng theo dòng thời gian, tình yêu của Người đã chinh phục được biết bao tâm hồn lầm lạc trở về. Cũng thế, chúng ta đã sẵn sàng cho đi nhưng đôi khi những gì chúng ta nhận lại, lại không xảy ra trong phút chốc, cũng không hiển hiện ngay trước mắt chúng ta mà nó là cả một quá trình, những lúc như thế, chúng ta cần nhẫn nại và hãy quảng đại tiếp tục cho đi, chúng ta sẽ thấy chúng ta nhận lại được nhiều hơn so với những gì chúng ta đã cho đi. Ý thức chúng ta là những thụ tạo bất toàn,“Chúng ta có là gì cũng là nhờ ơn Thiên Chúa” (1Cr 15,10), thế thì tại sao chúng ta lại không thể chia sẻ với những anh chị em đang sống bên cạnh chúng ta những ơn lành chúng ta đã nhận lãnh cách nhưng không từ Thiên Chúa?

* Phương thuốc thứ ba: Buông bỏ

Đã bao lần chúng ta đặt câu hỏi tại sao con người phải sống trong sự mệt mỏi và nặng nề như vậy. Phải chăng là bởi vì sâu thẳm trong nội tâm của chúng ta đang chất chứa quá nhiều tâm sự, những đổ vỡ trong tương quan, những thất bại, thua cuộc hay những điều gì đó khiến chúng ta cảm thấy âu lo, hối hận… mà chúng ta không đủ can đảm buông bỏ để bắt đầu lại. Nói đến buông bỏ, nhiều người nghĩ ngay đến sự yếu đuối, hồ đồ, là bỏ cuộc, là thất bại nhưng thực tế, ý nghĩ này chỉ mang tính chủ quan, bởi lẽ trong cuộc sống ít nhiều chúng ta đã từng cảm thấy hạnh phúc hơn, tâm hồn được thông suốt, thoải mái hơn khi biết buông bỏ như Jean – Jacques đã từng nói: “Một người biết cách buông tay là người hạnh phúc nhất”.  Buông bỏ không chỉ mang lại cho chúng ta hạnh phúc, thêm vào đó buông bỏ còn là biểu hiện của người có trách nhiệm với chính mình, tôn trọng người khác và biết nhìn thấu sự việc.

Lạy Chúa, sống giữa một xã hội thực dụng chúng con luôn tìm kiếm hạnh phúc và bình an, thế nhưng cuộc sống hôm nay có quá nhiều xáo động, chúng con lại quá bận rộn và luôn chạy đi chạy lại toan tính cho đời sống vật chất mà quên đi “phương thuốc gia truyền” của sự nghỉ ngơi trong Chúa, quảng đại cho đi và can đảm buông bỏ, xin Chúa hướng dẫn chúng con biết cách tận dụng những phương thuốc Chúa truyền mà kiến tạo cho mình một cuộc sống bình an và hạnh phúc trong tình yêu quan phòng của Chúa.

Sr. Anna Phạm Thị Bích Liễu OP 

Phần Hồn Của Một Lễ Hội Dâng Hoa

1. Ở thời điểm này, đời sống cộng đoàn xứ đạo – nhà thờ mình vừa êm ả đi qua những tháng ngày sa mạc, chay tịnh, sám hối. Vẫn còn cái cảm xúc ngất ngây vồn vã, trào dâng lên đỉnh điểm của Phụng vụ Tuần thánh – Tam nhật Vượt qua và đại lễ Phục sinh. Màu trắng thuần khiết và sang trọng nơi lễ phục của chủ tế mang ý nghĩa trọn vẹn của một cuộc thanh tẩy, của một quá trình vượt thoát tội lỗi, của một trời mới đất mới. Trong khi Tuần Bát nhật như một trạm dừng, môt bản lề khai mở tiếp diễn Mùa Phục sinh thì tháng 5 đầu hè lại là một chuyển giao thời vụ giữa lúa mùa và lúa chiêm, giữa tiết trời nắng và mưa, giữa cái cảm giác bứt rứt khó chịu và chậm rãi, thư nhàn. Phụng vụ và nhịp đời như đã cộng sinh, đã chuyển hóa thật diệu kỳ, mênh mang.

Vâng, Tháng 5 dâng hoa Kính Đức Mẹ, từ lâu lắm rồi trong nề nếp sinh hoạt của hầu hết các nhà thờ – xứ đạo Việt Nam ta, đã là một trong những lễ và hội lớn, có bài bản, kinh văn. Nó vừa chuyên chở được một nội dung thiêng thánh, lại vừa thể hiện được khá nhiều màu sắc, nét vẻ, cung cách, khả dĩ thu hút đông đảo quần chúng. Đến để xem, để nghe và để sống chan hòa những khoảnh khắc đức tin – lòng đạo: Nguyện cầu bằng văn hóa nghệ thuật. Phải tài hoa, nho nhã và đạo hạnh lắm, cha ông ta mới cưu mang, sinh thành được cái nỗ lực sáng tạo vận dụng ấy từ nguồn mạch phụng vụ, đưa nó vào đời sống. Rõ ràng, Lễ hội Dâng hoa (LHDH) đã diễn ra trong một không gian – thời gian đậm đặc mùi đạo. Rõ ràng LHDH là cách cử hành nghi thức hiếu sinh thơm thảo nhất của những người con thuần thành dâng lên Mẹ hiền. Cả đến thiên nhiên đất trời mênh mang kia cũng cưng chiều lòng người nữa là. Này nhé, ở Bắc bộ thì bấc hết, nồm lên, lác đác vài cơn mưa giao mùa. Còn ở Trung và Nam bộ – do thôi thúc của nắng hạn – đã rợp vườn nhà những hoa trái chín mọng, đưa hương. Thì ra, ngay từ thuở xa xưa tít mù, khi truyền thuyết huyền thoại còn thịnh mãn và văn minh nông nghiệp mới chớm nở, loài người đã biết ngắt những chùm hoa đẹp, hái những trái cây ngon ở bìa rừng ven suối hoặc nơi đồng nội để dâng cúng cảm tạ thần linh. Thế rồi, phú quý sinh lễ nghĩa, hoa đi vào cuộc sống từ bao giờ có ai hay.

Hoa cúng kiếng lễ tết, hiếu hỉ, giỗ chạp. Hoa mừng sinh nhật, tuổi tôi. Hoa reo vui tình yêu cưới hỏi trăng mật. Hoa đáp đền ơn nghĩa tổ tiên ông bà, cha mẹ, tôn sư trọng đạo. Hèn chi, người Trung Hoa đã đưa vào danh mục cả một bảng phong thần, gọi là “Thập đại danh hoa”. Mỗi hoa một sắc hương, một biểu tượng hàm ý. Nào thủy tiên, sen, nguyệt quế, đỗ quyên. Nào mẫu đơn, mai, lan, cúc, lý, quỳ. Trong bài vãn Dâng hoa kính Đức Mẹ, có gần đủ ngần ấy thứ hoa thơm cỏ lạ. Mượn hoa để chỉ người. Vân tưởng y thường, hoa tưởng dung. Tuyệt vời thay hồn vía cổ thi. Hái hoa dâng Mẹ. Múa hát cũng là một lời nguyện cầu, nguyện cầu bằng văn hóa nghệ thuật. Hình tựơng Đavít, Lao Lai Tử cùng thiếu nữ – trẻ em thiếu gì trong Nhã ca và kinh sách thánh hiền.

2. Điều này tự nhiên thôi, bởi “có cầu có thiêng, có kiêng có lành”. Với lại, xét về mặt tự nhiên, Tháng 5 là dịp khánh hạ, dân con trong xứ họ thường có thói quen cầu mát cầu mưa. Ai đã từng sống trong khung cảnh đồng quê yên ả, trong quan hệ xóm làng chân chất, trong tâm tình sùng mộ thiêng liêng, ắt phải cảm nhận được thế nào là mang tình nhà làm nghĩa đạo, đem cuộc sống riêng tây pha quyện vào việc chung, hòa nhập việc phần xác vào việc phần hồn. Không còn nghi ngờ gì nữa, đời sống giáo dân ta đã vận hành cùng con nước, tuần trăng, mùa màng ta đan xen với lễ lạy, quấn quýt mà nhịp nhàng. Xuất phát từ những khu cầu trên, phải chăng Lễ hội Dâng hoa đã mang một tầm vóc, đã có một lịch sử, đã đi vào đời sống. Chẳng phải ngẫu nhiên đâu. Nó bắt nguồn từ một chiều sâu của đức tin – lòng đạo, từ một chiều rộng của nhịp đời gió sương, mưa nắng. Nó tập hợp được những cốt cách tinh hoa từ tình hình đặc điểm cụ thể của nhiều địa phương, của nhiều truyền thống phong tục tập quán, đặc biệt từ dòng chảy văn hóa, tư tưởng và tình cảm tốt đẹp sâu sắc của người mình. Có thể bắt gặp mối đồng cảm ấy khi ta đọc lời dạy sau đây: “Các tín hữu hãy nhớ rằng lòng tôn sùng chân chính không hệ tại tình cảm chóng qua và vô bổ: cũng không hệ tại sự dễ tin phù phiếm, nhưng phát sinh từ một đức tin chân thật. Đức tin ấy dẫn chúng ta đến chỗ nhìn nhận địa vị cao cả của Mẹ Thiên Chúa và thúc đẩy chúng ta lấy tình con thảo yêu mến và noi gương các nhân đức của Mẹ chúng ta”[1].
3. Vào những ngày này, nhà thờ xứ đạo nào mà chả rộn rã dâng hoa, ít là những buổi chiều Thứ bảy hàng tuần. Thế nhưng, không hiểu vì sao LHDH có vẻ như đang nhạt nhòa đi, đang rơi rớt dần, đang vơi vạn nguồn cảm thụ, hấp dẫn?

Là người trót mang chút máu lễ hội truyền đời, bản thân kẻ viết bài này nhiều năm sống mê mải trong hương khói hội hè vang rền nền nảy đạo đời ấy. Vậy mà có đôi lúc vẫn xót xa, chạnh buồn. Cứ loay hoay ngẩn ngơ, mãi mà chẳng tìm ra câu giải đáp thỏa đáng. Nói đâu xa, mùa Thương Khó vừa rồi, lang thang đến một số nhà thờ, tôi chăm chú xem xem người ta “Ngắm 15 Sự thương khó” và “Kiệu bắt, đóng đanh, tháo danh, Dâng hạt, táng xác, than mồ Chúa Giêsu” ra làm sao. Thấy cũng đủ cả lễ bộ, cũng đường bệ bốn cái uy nghi (đi-đứng-bái-quỳ), cũng i a trầm bổng ca vãn đàng hoàng. Thế mà nghe mà xem nó cứ dài dại, vật vờ, vô hồn vô cảm làm sao ấy! Nhìn xuống những hàng ghế, rặt những ông già bà cả, những cây đa cây đề muôn năm trước! Trai thanh gái lịch đi đâu hết rồi? Tại sao và tại sao? Lòng đạo đức dân gian là vốn quý kia mà![2]

Nghĩ cho cùng, có thể, vì những tinh hoa truyền thống của LHDH không được kế thừa và phát huy đúng mức? Chuyện sao chép nguyên mẫu, thiếu động não, thiếu sáng tạo và thiếu cải biên thường dễ rơi vào đơn điệu, lạc loài, nhàm chán. Có chăng, chỉ làm sống lại một hồi ức xửa xưa rất xa lạ, rất thụ động đối với cảm thụ nhanh gọn của người đương thời. “Hát lâu và chầu mỏi” không còn phù hợp với đời sống đô thị – công nghiệp nữa. Cũng có thể, vì nôn nóng muốn cách tân triệt để, muốn pha trộn đánh đồng, dung hợp tất cả cũ mới bằng một số sáng kiến thay thế không xứng tầm mà hậu quả chỉ là những màn trình diễn tạp kỹ, chắp vá, lai căng, xôi đỗ, không hài hòa. Ở đây, tôi muốn nói tới cái hiện tượng “các liên khúc Dâng hoa” – tập hợp một vài ca khúc làm nền để múa minh họa – một loại hình khá phổ biến, dễ chấp nhận. Đơn giản, vì dễ hát, dễ múa, dễ dàn dựng, vừa mắt vừa tai của một công chúng đã quen nghe – nhìn các shows sân khấu truyền hình. Bảo nó là “Dâng hoa”, bảo nó là “Diễn nguyện”, là “Nghi thức Phụng vụ” e có khiên cưỡng và cường điệu chăng? Xin dành để rộng đường, chờ dư luận phát xét, tiếp thu.

Đành rằng tranh thủ được tài hoa, kỹ xảo, điệu nghệ của những nhà vũ đạo, tập hợp được đầy đủ các phương tiện kỹ thuật hiện đại (máy móc, thiết bị) và được đầu tư bằng nhiều nguồn (dàn dựng, kịch bản, sân khấu, đạo cụ, âm thanh, ánh sáng, trang phục) là điều cần thiết để đáp ứng nhu cầu mới, thời đại mới, con người mới. Tuy nhiên, cả hai cách làm trên vẫn để lộ ra một số tồn tại hạn chế, từ cung giọng đến cử điệu, từ hình thức biểu đạt đến nội dung chuyển tải. Không đơn giản như cái thú được đọc một tờ báo, được nghe một bản nhạc, được xem một cuốn phim hay choáng ngợp trước những chùm video-clips trên màn ảnh truyền hình. Đến với LHDH, bên cạnh và bên trên những nhu cầu tự nhiên ấy, người ta còn muốn kiếm tìm và được thỏa mãn cái nhu cầu tâm linh, nhu cầu thiêng liêng nữa. Một tâm tình đạo hạnh, một va chạm thăng hoa bay bổng thông qua cảm xúc của thẩm mỹ, của văn hóa nghệ thuật. Khi ấy, đức tin đã thấm đẫm vào cảm xúc lễ hội, trở thành hơi thở dạt dào trong máu thịt của cộng đoàn. Từ chuyển dịch văn hóa đến tiếp biến văn hóa và phát triển văn hóa để phục vụ đức tin phải là một dụng công diễn ra trong một quá trình lâu dài, bền bỉ, thánh thiện. Phải thổi được cái hồn là đức tin, là cầu nguyện vào trong kịch bản ấy. Bằng không, LHDH đơn thuần chỉ dừng lại ở sàn diễn mua vui cho khách hiếu kỳ.

Nghĩ và viết đến đây, tự nhiên tôi liên tưởng tới ca trù, quan họ, hát xẩm xoan, sử thi Tây nguyên và đặc biệt nhã nhạc cung đình Huế, một loại hình biểu diễn nghệ thuật vừa được (11-20030) UNESCO công nhận là “Di sản văn hóa phi vật thể truyền khẩu” của toàn thể nhân loại. Phục hồi và phát huy kịch bản LHDH cho xứng tầm vóc của nó – từ truyền thống đến hiện đại – biết đâu chẳng là việc đáng quan tâm để đầu tư và chăm chút, dưỡng nuôi?

Tháng Hoa Mẹ

[1] Hiến chế Cộng đồng về Giáo hội (GH 67).

[2] Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích. Hướng Dẫn về Lòng đạo đức bình dân, Roma 2001.

Tác giả:  Francis Assisi Lê Đình Bảng

Vượt qua “Cái tôi” trong ta

“Con người là một tiểu vũ trụ vừa cao đẹp, vừa phức tạp, vừa sáng lại vừa tối, vừa mạnh lại vừa yếu…với biết bao mâu thuẫn nội tâm”^1. Con người có thể chinh phục được nhiều điều kì bí của vũ trụ, nhưng lại khó biết và làm chủ được bản thân. Thật không dễ dàng để viết về chủ đề con người. Đặc biệt là phải viết về sự trưởng thành nhân bản của chính mình. Không chỉ vì có quá nhiều tiêu chuẩn để xác định một con người có nhân bản, mà sự trưởng thành này phải được kiểm chứng trong quá trình sống. Với khả năng còn nhiều giới hạn tác giả không thể diễn tả đầy đủ các khía cạnh nhân bản trong một con người. Bài viết dưới đây xin mượn một tiêu chí quan trọng và không thể thiếu đó là “biết vượt qua cái Tôi”, để khám phá mức độ trưởng thành nhân bản của mình.

Theo từ điển Thesaurus “Cái tôi là sự tự nhận thức của một người về tư cách, nhân phẩm hoặc giá trị của chính mình”². Nó là bức tranh mà bạn nghĩ ra để phân biệt bản thân với những người còn lại trong thế giới này. Bức tranh đó là sự kết tinh của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan như tên tuổi, địa vị, sự sáng tạo của bản thân, lòng tự tin, sự tự ti, ý chí, nghị lực, ý tưởng… “Cái tôi” được tích lũy từ quá trình sống, học tập và trải nghiệm của mỗi cá nhân. Có thể nói tài sản vô giá mà mỗi người cần phải có là“cái tôi”, vì chúng ta đều phải tự nhận biết mình là ai. Thế nhưng, tại sao con người phải vượt qua “Cái tôi” để đạt tới mức trưởng thành nhân bản?

Khi mở toang “cái tôi”, chúng ta sẽ khám phá bao điều tốt đẹp, bí ẩn và quý giá, nhưng cũng không thiếu những rác rưởi ẩn khuất trong đó. Ấy vậy mà, mấy ai tận dụng hết tiềm năng của nó, và cũng có mấy ai thoát khỏi sự chi phối của “cái Tôi”. Dường như cái khao khát muốn khẳng định bản thân, phải chứng tỏ khả năng và giá trị của mình giữa muôn ngàn “cái tôi” đã biến nhiều người trở thành: ngạo mạn, cứng đầu, dễ tự ái, coi thường giá trị của người khác… Thay vì tận dụng những động lực, tiềm năng để sống tốt và cống hiến cho đời, chúng ta lại thổi phồng “cái tôi” của bản thân lên hơn mức cần thiết, luôn cho mình là đúng. Việc đề cao bản thân và chỉ quan tâm đến ý kiến của mình là một trong những điều tối kỵ khiến một người không thể chạm tới mức trưởng thành nhân bản.

Vượt qua “Cái Tôi” là chúng ta dám đối diện và làm chủ được bản thân, luôn ý thức cùng nỗ lực giải phóng những vướng bận của cái tôi. Đây là phương thức duy nhất giúp con người dọn dẹp những tư tưởng, hành vi tiêu cực mang tính hủy diệt. Có thể nói đây là bước khởi đầu để con người học hỏi những bài học căn bản làm người và chạm đến những điều Chân, Thiện, Mỹ.

Trở về với “cái tôi” của chính mình. Thú thật với bạn, tôi có thể hiểu một cách khái quát “cái tôi là gì?” và “vượt qua cái tôi” là như thế nào? Nhưng tôi không dám khẳng định bản thân có thể biết rõ về “cái tôi” của chính mình. Tôi cảm thấy nó rất phức tạp, vừa dễ thương mà có khi cũng dễ ghét. Điều tôi có thể khẳng định là: Bản thân luôn khao khát có một “cái tôi” tích cực, dám sống là chính mình và làm đẹp cho đời.

Thật thế, tôi luôn ý thức sự hiện diện của mình trên cõi đời này là một ân ban của Đấng Tạo Hóa. Ngài ban cho tôi rất nhiều đặc ân cao quý mà muôn loài thụ tạo khác không có được. Tôi rất trân trọng những giá trị cao quý này. Tất cả như động lực giúp tôi tận dụng mọi khả năng, cùng những kinh nghiệm, kiến thức đã học để sống và rèn luyện, hầu có thể gìn giữ phẩm giá và đạt tới hạnh phúc vĩnh cửu. Thường ngày, tôi ý thức tập luyện các nhân đức, cố gắng chu tòan lề luật để không vướng vào đường tội lỗi. Tuy nhiên, không phải lúc nào tôi cũng chiến thắng sự chi phối của ‘cái tôi” mà làm tốt những điều đó. Bao lần cái khao khát muốn khẳng định giá trị của bản thân trong tôi bị chệch hướng. Thay vì sử dụng những tiềm năng có sẵn để vươn lên khỏi những yếu đuối, tẩy xoá mọi góc khuất tiêu cực và vun đắp những điều tốt đẹp cho bản thân, thì tôi lại trở nên kiêu căng, ngạo mạn, hay xét đoán giới hạn của người khác. Vì đặt giá trị “cái tôi” của mình quá cao khiến tôi khó khăn đón nhận thất bại, dễ tự ái và buồn chán khi được góp ý hay bị ai đó xúc phạm. Dường như càng khám phá sâu vào bên trong, tôi càng thấy mình bị “cái tôi” kiểm soát, nó sẽ là dào cản dẫn đến con đường thiện hảo nếu tôi không thể vượt qua.

Thiết nghĩ, Giữa những ồn ào và náo động của cuộc sống, tôi cần có nhiều thời gian dừng lại để khám phá bản thân. Dừng lại để quan sát “cái tôi” đang dẫn mình đi đâu, một chân trời hạnh phúc hay một con đường không lối thoát. Dừng lại để lắng nghe những lời góp ý chân thành của mọi người xung quanh. Dừng lại để loại bỏ những so sánh tiêu cực hầu giúp nhận ra giá trị của mình cũng như người khác. Muốn làm chủ cảm xúc: vui, buồn, giận, ghét,… cũng cần dừng lại để gạt đi mọi xáo trộn bên ngoài và tập sống thinh lặng nội tâm. Thật không dễ dàng để làm được những điều này, nhưng “Nếu hạt lúa không chết đi thì không sinh được hoa trái”³ (Mt 13.18). Muốn “vượt qua cái tôi” chỉ còn cách phải can đảm từ bỏ, hi sinh tập luyện nó mỗi ngày.

Sau một chút suy tư, khám phá về bản thân, tôi cảm thấy yếu tố chi phối đời mình nhất là “cái tôi”. Nó vừa là nguyên nhân và cũng là lí do tồn tại của mỗi con người. Nếu không thể vượt qua được chính mình, không thể đứng vững trên đôi chân của mình thì cũng không thể hiện được hết giá trị cao quý của một con người. Do vậy, muốn trở thành một con người trưởng thành nhân bản, trước hết phải tập làm chủ “cái tôi”. Người có khả năng “vượt qua cái tôi” không như một nghệ sĩ biểu diễn trên sân khấu, hết màn biểu diễn lại trở về bình thường. Từng giây phút trong đời chúng ta phải tạo thêm giá trị cho “thương hiệu” của bản thân bằng những tư tưởng tốt, hành động đẹp và thiết thực. Đồng thời, cần chiến đấu chống lại các đòi hỏi vô lí của “Cái tôi” để chúng ta có một đời an nhiên và ý nghĩa.

Hạt Cát